De Nimrod-expeditie van Ernest Shackleton

Toen Ernest Shackleton in 1902 deelnam aan de Discovery-expeditie onder leiding van Robert Scott, was dat niet zo'n succes. Hij werd ziek en werd door Scott voortijdig naar huis gestuurd. Een vernedering, maar op een waardige manier wraak neemt hij wraak. Dankzij financiële steun van de Engelse industrieel William Beardmore, organiseert hij zelf een expeditie naar Antarctica.

Op 1 januari 1908 vertrekt de British Antarctic Expedition met de Nimrod vanuit Nieuw-Zeeland naar de Bay of Whales. Robert Scott heeft hem verboden de McMurdo Sound als landingsplaats te gebruiken. Hij beschouwt dit als zijn privé-eigendom. Maar door het pakijs is de Bay of Whales onbereikbaar. Er zit niets anders op toch verder te varen naar de McMurdo Sound. Scott zal hem dit nooit vergeven.

De Nimrod

Bij het uitladen van het schip krijgt Aeneas Mackintosh een haak in zijn rechteroog. Eric Marshall kan niets anders doen dan het oog te verwijderen. Op 22 februari 1908 vertrekt de Nimrod terug naar Nieuw-Zeeland.

Op 10 maart bereiken na een vijf dagen durende beklimming zes man, onder wie Douglas Mawson en Edgeworth David de krater van de vulkaan Mount Erebus. Na de winter staan de twee belangrijkste tochten op het programma: een naar de magnetische en een naar de geografische zuidpool.

Van links naar rechts: Wild, Shackleton, Marshall en Adams op de Nimrod

In september vertrekken Edgeworth David, Douglas Mawson en Alistair MacKay naar de magnetische zuidpool. Geen van de drie heeft enige poolervaring. Bovendien nemen ze geen pony's of honden mee. Ze trekken de sledes zelf. Het wordt een ware overlevingstocht. Al snel wordt duidelijk dat ze niet genoeg proviand hebben meegenomen. De drie mannen moeten het doen met elk één koekje per dag. Ze hebben voortdurend honger en zorgen ervoor dat geen kruimeltje verloren gaat.

Daar bovenop komt nog het gevaar van gletsjerspleten. Bedekt met een dun laagje sneeuw zijn die nauwelijks te zien. Zowel David, Mawson als MacKay vallen in zo'n gletsjerspleet, maar kunnen er uit gered worden. Alle drie hebben last van bevroren ledematen. MacKay kan niets meer zien door sneeuwblindheid. Maar al dit leed wordt verzacht wanneer ze op 16 januari 1909 de magnetische zuidpool bereiken. Het is de eerste keer dat de plaats waar de kompasnaald verticaal staat wordt bereikt. (Momenteel ligt de magnetische zuidpool in de Dumont d'Urvillezee.) Het doel is bereikt. Nu is het alleen maar een kwestie van levend terug te geraken. Op 5 februari, na een voettocht van vier maanden en 2028 kilometer, genieten David, Mawson en MacKay van een warm bad op de Nimrod.

Alistair Mackay, Edgeworth David en Douglas Mawson
bereiken de magnetische zuidpool

Op een zucht van de geografische zuidpool

Ondertussen pogen Ernest Shackleton, Jameson Adams, Eric Marshall en Frank Wild de geografische zuidpool te bereiken. Ze zijn op 29 oktober 1908 vertrokken. De tocht kent dezelfde moeilijkheden als die naar de magnetische pool: honger, gletsjerspleten en bevriezingen. Het viertal krijgt de hulp van pony's, die tijdens de tocht noodgedwongen ook als voedsel dienen.

Op 26 november bereiken ze het punt waar Scott in 1902 is geraakt. Het is voor Shackleton een genoegen beter te doen. Via de Beardmoregletsjer bereiken ze op 27 december de Antarctische hoogvlakte. De weg naar de geografische zuidpool ligt open, maar het weer steekt er een stokje voor. Door een dagen durende blizzard geraken ze nauwelijks vooruit. Het is de moeilijkste beslissing uit zijn leven, maar Shackleton heeft geen keuze: op 180 kilometer (88°23' zuiderbreedte) van de geografische zuidpool moeten ze terugkeren.

Shackleton (die de foto nam), Adams, Marshall en Wild bereiken 88°23' zuiderbreedte

Onderweg krijgt Marshall last van dysenterie. Op 27 februari besluit Shackleton Marshall en Adams achter te laten en enkel met Wild naar Hut Point te trekken. Wanneer ze daar aankomen, vinden ze een briefje met daarop de boodschap dat de Nimrod tot 26 februari zou wachten. Maar het is al 28 februari. Shackleton steekt een hut in brand in de hoop dat iemand op het schip de rook zou zien, wat ook gebeurt. Op 4 maart zit iedereen, inclusief Marshall en Adams, veilig op de Nimrod.

Volgende pagina |
Terug naar overzicht expedities |